Phi hành gia Frank Borman, chỉ huy sứ mệnh Apollo đầu tiên lên mặt trăng, qua đời ở tuổi 95

HÓA ĐƠN, Mont. — Phi hành gia Frank Borman, người chỉ huy chuyến bay lịch sử Giáng sinh năm 1968 của Apollo 8 bay vòng quanh mặt trăng 10 lần và mở đường cho cuộc đổ bộ lên mặt trăng vào năm sau, đã qua đời. Ông ấy đã 95 tuổi.

Borman qua đời hôm thứ Ba tại Billings, Montana, theo NASA.

Bạn đang xem: Phi hành gia Frank Borman, chỉ huy sứ mệnh Apollo đầu tiên lên mặt trăng, qua đời ở tuổi 95

Borman cũng lãnh đạo hãng hàng không Eastern Airlines gặp khó khăn vào những năm 1970 và đầu thập niên 80 sau khi rời quân đoàn phi hành gia.

Nhưng ông được biết đến nhiều nhất với nhiệm vụ của NASA. Ông và phi hành đoàn của mình, James Lovell và William Anders, là sứ mệnh Apollo đầu tiên bay lên mặt trăng – và coi Trái đất là một quả cầu xa xôi trong không gian.

“Hôm nay chúng ta tưởng nhớ một trong những điều tuyệt vời nhất của NASA. Phi hành gia Frank Borman là một anh hùng thực sự của nước Mỹ”, Quản trị viên NASA Bill Nelson cho biết trong một tuyên bố hôm thứ Năm. “Tình yêu cả đời của anh ấy dành cho hàng không và thám hiểm chỉ có thể vượt qua được tình yêu của anh ấy dành cho vợ mình là Susan.”

Được phóng từ Cape Canaveral của Florida vào ngày 21 tháng 12 năm 1968, bộ ba tàu Apollo 8 đã dành ba ngày du hành tới mặt trăng và bay vào quỹ đạo mặt trăng vào đêm Giáng sinh. Sau khi bay vòng 10 vòng vào ngày 24-25 tháng 12, họ về nhà vào ngày 27 tháng 12.

Vào đêm Giáng sinh, các phi hành gia đọc Sách Sáng thế ký trong một chương trình truyền hình trực tiếp từ tàu quỹ đạo: “Ban đầu, Chúa tạo ra trời và đất. Trái đất không có hình dạng và trống rỗng; bóng tối bao trùm trên bề mặt của nó.” vực sâu.”

Xem thêm : Kem dưỡng ẩm Simple có tốt không? Cách sử dụng kem dưỡng ẩm Simple hiệu quả nhất

Borman kết thúc buổi phát sóng với, “Và từ phi hành đoàn của Apollo 8, chúng ta kết thúc với lời chúc ngủ ngon, chúc may mắn, một Giáng sinh vui vẻ và Chúa phù hộ cho tất cả các bạn – tất cả các bạn trên Trái đất nhân lành.”

Lovell và Borman trước đó đã bay cùng nhau trong sứ mệnh Gemini 7 kéo dài hai tuần, được phóng vào ngày 4 tháng 12 năm 1965 – và chỉ cách nhau 120 feet, đã hoàn thành điểm hẹn trên quỹ đạo không gian đầu tiên với Gemini 6.

“Gemini là một chặng đường khó khăn,” Borman nói với Associated Press vào năm 1998. “Nó nhỏ hơn ghế trước của một chiếc xe Volkswagen. Nó khiến Apollo trông giống như một chiếc xe buýt du lịch sang trọng, siêu lừa đảo.”

Trong cuốn sách “Đếm ngược: Tự truyện”, Borman cho biết Apollo 8 ban đầu được cho là sẽ quay quanh Trái đất. Sự thành công của sứ mệnh Apollo 7 vào tháng 10 năm 1968 cho thấy độ tin cậy của hệ thống trên các chuyến bay dài đã khiến NASA quyết định đã đến lúc phải thử bay lên mặt trăng.

Nhưng Borman cho biết còn có một lý do khác khiến NASA thay đổi kế hoạch: cơ quan này muốn đánh bại người Nga. Borman cho biết ông nghĩ một quỹ đạo là đủ.

“Mối quan tâm chính của tôi trong toàn bộ chuyến bay này là đến đó trước người Nga và về nhà. Đó là một thành tựu đáng kể trong mắt tôi,” Borman giải thích tại lần xuất hiện ở Chicago năm 2017.

Trên quỹ đạo thứ tư của phi hành đoàn, Anders đã chụp được bức ảnh “Trái đất mọc” mang tính biểu tượng cho thấy Trái đất màu xanh và trắng nhô lên trên khung cảnh mặt trăng màu xám.

Xem thêm : Vỉ Nướng Điện Lock&Lock EJG221

Borman đã viết về hình ảnh Trái đất nhìn từ xa: “Chúng tôi là những người đầu tiên nhìn thế giới trong tổng thể hùng vĩ của nó, một trải nghiệm cảm xúc mãnh liệt đối với mỗi chúng tôi. Chúng tôi không nói gì với nhau, nhưng tôi chắc chắn rằng suy nghĩ của chúng tôi giống hệt nhau — của gia đình chúng tôi trên quả cầu quay đó. Và có lẽ chúng tôi đã chia sẻ một suy nghĩ khác mà tôi có, Đây hẳn là những gì Chúa nhìn thấy.”

Sau NASA, sự nghiệp hàng không của Borman dấn thân vào lĩnh vực kinh doanh vào năm 1970 khi ông gia nhập Eastern Airlines – vào thời điểm đó là hãng hàng không lớn thứ tư quốc gia. Cuối cùng ông trở thành chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Eastern và năm 1976 cũng trở thành chủ tịch hội đồng quản trị.

Nhiệm kỳ của Borman tại Eastern đã chứng kiến ​​giá nhiên liệu tăng mạnh và chính phủ bãi bỏ quy định đối với ngành hàng không. Hãng hàng không ngày càng thua lỗ, nợ nần chồng chất và bị giằng xé bởi căng thẳng lao động. Ông từ chức năm 1986 và chuyển đến Las Cruces, New Mexico.

Trong cuốn tự truyện của mình, Borman viết rằng niềm đam mê bay của anh bắt đầu từ tuổi thiếu niên khi anh và cha lắp ráp những chiếc máy bay mô hình. Ở tuổi 15, Borman học bay, sử dụng số tiền tiết kiệm được khi làm công việc bán bao và bơm xăng sau giờ học. Anh ấy đã thực hiện chuyến bay một mình đầu tiên sau tám giờ hướng dẫn kép. Ông tiếp tục bay vào tuổi 90 của mình.

Borman sinh ra ở Gary, Indiana, nhưng lớn lên ở Tucson, Arizona. Ông theo học tại Học viện Quân sự Hoa Kỳ tại West Point, nơi ông lấy bằng cử nhân khoa học năm 1950. Cùng năm đó, Borman kết hôn với người yêu thời trung học của mình, Susan Bugbee. Cô ấy qua đời vào năm 2021.

Borman làm phi công chiến đấu của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ, phi công điều hành và người hướng dẫn tại West Point sau khi tốt nghiệp. Năm 1956, Borman chuyển gia đình đến Pasadena, California, nơi ông lấy bằng thạc sĩ khoa học về kỹ thuật hàng không tại Viện Công nghệ California. Năm 1962, ông là một trong chín phi công thử nghiệm được NASA chọn cho chương trình phi hành gia.

Ông đã nhận được Huân chương Danh dự Không gian của Quốc hội từ Tổng thống Jimmy Carter.

Năm 1998, Borman thành lập một trang trại chăn nuôi gia súc ở Bighorn, Montana cùng với con trai mình, Fred. Ngoài Fred, anh còn sống sót nhờ một người con trai khác, Edwin và gia đình họ.