Trong quá trình vận hành lưới điện, việc mất cân bằng pha (dòng điện giữa các pha chênh lệch nhau lớn) sẽ gây ra tổn thất điện năng, quá tải và ảnh hưởng xấu đến tuổi thọ máy biến áp (MBA). Nhu cầu sử dụng điện của các hộ gia đình ngày càng tăng mà phần lớn là tải 1 pha, việc phân bổ không đều tải cũng là nguyên nhân chủ yếu gây ra sự mất cân bằng này. Thực tế sau một thời gian vận hành, hầu hết các TBA đều xảy ra hiện tượng lệch pha và có nhiều TBA sự chênh lệch đó tương đối lớn nhưng chưa được xử lý kịp thời.
Hiện nay, với việc sử dụng hệ thống đo đếm điện tử, số liệu thống kê các thông số dòng điện, điện áp được cập nhật liên tục (30 phút/lần) giúp việc theo dõi, thống kê, phân loại các TBA có sự lệch pha (do bố trí tải hoặc do tính chất tải) dễ dàng hơn. Qua theo dõi quá trình vận hành tại các TBA công cộng thông qua chương trình đo xa DSMP, thống kê số liệu dòng điện chênh lệch giữa pha lớn nhất và dòng trung bình cộng 3 pha lệch nhau các giá trị >30%, >50%, >75% tại thời điểm đo khác nhau và chương trình đo cũng hiển thị đồ thị phụ tải cho thấy rõ sự lệch pha đó.
Xem thêm : 7 hình thức trả lương trong doanh nghiệp phổ biến nhất hiện nay
Để giảm thiểu lệch pha trong quá trình vận hành, biện pháp thực hiện trước đây là cắt điện, thực hiện bố trí lại từng phụ tải 01 pha trên lưới (tháo và thay kẹp răng). Tuy nhiên, việc cân pha này chỉ hiệu quả một thời gian ngắn ban đầu do phụ tải thay đổi, hơn nữa cũng tốn nhiều nhân lực cũng như thời gian thực hiện cân pha cho 01 TBA dài, không đảm bảo các chỉ tiêu độ tin cậy cung cấp điện. Vì vậy, kể cả những TBA có sự lệch pha tương đối lớn theo quy định phải thực hiện lại việc cân pha (dòng điện dây trung tính I0 lớn hơn 15% trung bình cộng dòng điện các pha) thì việc cân bằng pha theo phương pháp này cũng khó thực hiện hoặc không được thường xuyên, kịp thời.
Nhằm hạn chế những nhược điểm trên, PC Đắk Lắk đã đề xuất giải pháp “Bố trí riêng một số tải một pha để giảm lệch pha cho lưới điện phân phối”. Theo đó, đối với các TBA, lưới hạ áp có 1 tầng dây, giải pháp đặt ra là kéo thêm 1 sợi dây LV-ABC (1 lõi) đi chung lưới hiện có để làm thêm 1 dây pha mới và chuyển một số phụ tải 1 pha của pha có tải lớn nhất trong 3 pha (giả sử pha A) về pha mới này. Tại đầu ra của Aptomat tổng trong tủ hạ áp, pha mới này sẽ được đấu chung vào pha có tải thấp nhất (giả sử pha C) khi đó 1 phần tải 1 pha sẽ được chuyển từ pha lớn nhất (pha A) về pha nhỏ nhất (pha C) để giúp giảm lệch pha. Mặt khác, trong quá trình vận hành, khi phát sinh tải 1 pha lắp mới thì sẽ ưu tiên phân bổ tải mới vào pha C (đang đấu chung với pha mới). Đến khi tải pha C lớn hơn đáng kể so với các pha còn lại và cần phân pha lại thì chỉ cần chuyển đấu nối dây pha mới từ pha C (tại đầu ra của Aptomat tổng) vào pha tải nhỏ nhất (pha A hoặc pha B) để san tải từ pha lớn nhất cho pha nhỏ nhất. Pha mới luôn đóng vai trò luân chuyển một phần phụ tải 1 pha từ pha lớn nhất cho pha nhỏ nhất khi cần cân pha.
Xem thêm : Kanban là gì? 4 nguyên tắc và Cách ứng dụng Kanban trong quản lý công việc
Còn đối với các trường hợp khác cũng sẽ có cách thức, giải pháp phù hợp, trong đó, các TBA, lưới hạ áp có từ 2 tầng dây trở lên (thường gặp ở những trạm có nhiều phụ tải, khu vực thành phố, thị trấn…), để tiết kiệm chi phí kéo thêm 1 sợi dây pha, giải pháp sẽ tận dụng sợi trung tính của 1 tầng dây nào đó (quy ước tầng dây trên cùng để tránh nhầm lẫn với trung tính các tầng dây khác) chuyển thành dây pha, bố trí 1 số tải 1 pha nhất định để thực hiện luân chuyển tải từ pha lớn nhất cho pha nhỏ nhất như trên. Còn với TBA, lưới lưới điện xây dựng mới thì đơn vị sẽ đầu tư dây dẫn hạ áp LV-ABC 5 sợi (hiện tại đang sử dụng dây LV-ABC 4 sợi) để bổ sung thêm 1 sợi dây LV-ABC nhằm bố trí 1 số tải 1 pha để thực hiện cân pha khi cần thiết.
Giải pháp này sẽ giúp việc cân pha được nhanh chóng, thuận lợi, từ đó thực hiện cân pha thường xuyên hơn để giảm tổn thất điện năng, tối ưu công suất MBA, tăng tuổi thọ thiết bị, hạn chế thời gian mất điện, tiết kiệm nhân lực. Trong thời gian tới, PC Đắk Lắk sẽ từng bước triển khai, áp dụng vào thực tế. Qua đó, từ các ý kiến phản hồi, Công ty sẽ hoàn thành giải pháp để có thể áp dụng rộng rãi trên lưới điện phân phối.
Nguồn: https://ppe.edu.vn
Danh mục: Tips
